Skuteczne odchudzanie to nie efekt ogromnej jednorazowej zmiany, ale drobnych modyfikacji wprowadzanych każdego dnia. Na duży sukces składają się małe rzeczy - wystarczy, że powtórzymy je odpowiednio dużą ilość razy. Z tego powodu postanowiłam przygotować, aż 87 drobnych zmian, które można wprowadzić już tu i teraz. Nie wszystkie zmiany będą odpowiednie dla każdego, ale mam nadzieję, że każdy odnajdzie w tym tekście choć kilka inspiracji. Lista, choć długa, na pewno nie jest zamknięta. Jeśli macie pomysły, aby coś do niej dorzucić - podzielcie się nimi w komentarzu.
SKUTECZNE ODCHUDZANIE - 87 PORAD
PODSTAWOWE ZASADY ZDROWEGO ODCHUDZANIA
- Nie sięgaj po niskokaloryczne diety, które znacznie ograniczają ilość i różnorodność produktów. Takie rozwiązania działają tylko krótkoterminowo i niosą za sobą ryzyko efektu jo-jo. Więcej na ten temat: Dieta niskokaloryczna – 5 negatywnych skutków, o których nikt Ci nie powie
- Nie traktuj diety odchudzającej jako chwilowego rozwiązania „od-do”. Skuteczne odchudzanie, a później stabilną utratę masy ciała gwarantują tylko stała zmiana nawyków żywieniowych i nabycie nowych umiejętności.
- Nie planuj rozpoczęcia diety „od poniedziałku” – małe zmiany w swojej diecie możesz wprowadzać już, tu i teraz.
- Nie zmieniaj wszystkiego na raz. Postanowienie „od jutra zaczynam ćwiczyć, przestaję jeść słodycze i gotuję 5 różnorodnych posiłków” wymaga zaangażowania zbyt wielu zasobów i może nie wytrzymać próby czasu.
- Zmianę diety rozpocznij od podsumowania swojego aktualnego sposobu odżywiania i znalezienia rzeczy, które wymagają najszybszej poprawy. Najpierw popracuj nad ich zmianą, a dopiero potem przechodź do kolejnych punktów.
- Oszacuj swoje zapotrzebowanie kaloryczne i rozpocznij redukcję od odjęcia 150-200 kcal od wyliczonej wartości. Wprowadzanie zbyt dużej obniżki kilokalorii nie daje długoterminowych efektów.
- Nie stosuj diet rozpisanych dla innych osób (np. mamy, cioci lub przyjaciółki). To, że ktoś inny uzyskał na niej efekt nie znaczy, że Ty też musisz.
- Do uzyskania redukcji masy ciała nie potrzebujesz eliminacji glutenu, nabiału, owoców, ani innych produktów bez wyraźnych wskazań.
- Nie oczekuj szybkich efektów – skuteczne odchudzanie prowadzące do redukcji masy ciała, to proces długoterminowy, podczas którego będzie wiele lepszych i gorszych chwil. Czas nie ma aż tak dużego znaczenia, gdyż najważniejsze są umiejętności, które wówczas nabywasz. Więcej na ten temat: Dlaczego jemy w McDonald’s?
- Słuchaj sygnałów płynących z Twojego ciała – jeśli na diecie pojawia się głód, zniechęcenie i brak chęci do czegokolwiek, upewnij się, że dieta jest na pewno dobrze dopasowana do Twoich potrzeb.
- Nie stosuj głodówek oczyszczających, ani innych rozwiązań, które opierają się na restrykcyjnych założeniach. Jeśli chcesz cieszyć się zdrowiem i dobrze się regenerować – Twój organizm potrzebuje odżywczej, skutecznej diety, a nie głodówki.
- Nie stosuj diet odkwaszających – coś takiego jak zakwaszenie dietą nie istnieje i nie trzeba uciekać się do restrykcyjnych form, aby z nim walczyć (Przeczytaj: Zakwaszenie organizmu - czym jest i czy powinniśmy się go bać?).
- Nie stosuj się do zasady 100% albo nic. Jeżeli jeden posiłek w ciągu dnia nie pójdzie po Twojej myśli – nic nie stoi na przeszkodzie, aby po prostu wrócić do założeń diety, zamiast przekreślać swoje dotychczasowe wysiłki. Skuteczne odchudzanie to nie jest myślenie "wszystko albo nic".
- Nie odmawiaj sobie całkowicie ulubionych potraw lub produktów. Nie tyje się od czekolady samej w sobie, ale od jej zbyt dużych ilości, które powodują przekroczenie dziennego bilansu kalorycznego. Skuteczne odchudzanie pozwala jeść wszystko, byle z głową 😊
- Nie zaczynaj odchudzania od wprowadzenia spalaczy tłuszczu lub suplementów wspomagających odchudzanie. Najlepszym „spalaczem” tłuszczu jest lekki ujemy bilans kaloryczny i stopniowa zmiana nawyków żywieniowych.
- Aby odchudzanie było skuteczne - usuń najpierw przyczynę nadwagi. Kolejna dieta nie przyniesie długoterminowych efektów, jeśli nie będzie jej towarzyszyła zmiana nawyków żywieniowych.
KOMPONOWANIE ZDROWYCH POSIŁKÓW
- Jedz śniadanie zawierające co najmniej 20 g białka (niekoniecznie tylko białkowo-tłuszczowe). Białko w śniadaniu poprawia kontrolę apetytu w ciągu dnia i zmniejsza uczucie łaknienia, co wpływa na skuteczność odchudzania.
- Dodatkowo - jedz co najmniej 20 g białka w każdym posiłku. To również pozytywnie wpłynie na Twoje uczucie sytości i może zapobiegać podjadaniu między posiłkami (Więcej na ten temat: Co i jak jeść, aby nie czuć głodu i lepiej kontrolować łaknienie?).
- Dbaj o to, aby każdy posiłek w ciągu dnia był pełnowartościowy, czyli zawierał źródło białka, węglowodanów, tłuszczu oraz błonnika. Tak skomponowane dania sycą na dłużej.
- Wybieraj posiłki, a nie przekąski – jogurt owocowy i drożdżówka mogą mieć tyle samo kalorii, co posiłek obiadowy, lecz po tej pierwszej opcji głód pojawi się zdecydowanie szybciej.
- Spożywaj co najmniej 3 porcje warzyw w ciągu dnia – zawarty w nich błonnik wpływa na zwiększenie objętości treści pokarmowej i spowalnia opróżnianie żołądka. Niby każdy to wie, ale nie każdy o tym pamięta 😉
- Dopasuj ilość posiłków do swoich realnych możliwości. Nie musisz wcale jeść 5 małych posiłków – możesz jeść ich mniej lub więcej. Skuteczne odchudzanie, to strategia dopasowana do Ciebie, a przez to możliwa do utrzymania.
- Ostatni posiłek jedz ok. 2 godziny przed snem. Zalecenia odnośnie tego, aby nie spożywać posiłków po 18:00 to mit.
- Wybieraj posiłki o niskiej gęstości energetycznej, to znaczy takie, które w dużej objętości będą miały stosunkowo niewiele kalorii. Dobrym przykładem są ziemniaki, które w 300 g mają tylko ok. 180 kcal. Dla porównania tyle samo kilokalorii ma 50 g makaronu.
- Wybieraj posiłki o konsystencji stałej – posiłki płynne takie, jak np. koktajle lub soki trawią się szybciej i mogą nie być sycące w dłuższej perspektywie czasu.
- Na mieście wybieraj posiłki pełnowartościowe, które w największym stopniu przypominają Twoją codzienną dietę. Unikaj posiłków, które w niewielkiej objętości mają bardzo dużo kilokalorii (np. frytki, chipsy, przekąski smażone na głębokim tłuszczu).
ZAKUPY I PLANOWANIE DIETY
- Planuj swoje menu na kolejne 7 dni. Nie musi być to dokładnie zaplanowany jadłospis – chodzi głównie o to, aby choć w przybliżeniu znać listę niezbędnych produktów na cały tydzień i nie dokonywać nieprzemyślanych wyborów.
- Nigdy nie rób zakupów będąc głodnym – pod wpływem głodu podejmujemy nieracjonalne decyzje żywieniowe i kupujemy niepotrzebne produkty (najczęściej wysokokaloryczne).
- Rób listę zakupów przed wyjściem do sklepu i nie kupuj nic spoza niej. Trzymając się jej, oszczędzisz sobie przekąsek, które mogą kusić Cię w trudnych momentach.
- Jeśli masz problem z kupowaniem tylko tego, co planujesz - zabieraj na zakupy wyliczoną kwotę.
- Zrób listę „awaryjną”, czyli spis produktów, z których zawsze ugotujesz sprawdzone i pożywne posiłki bez większego zastanawiania się. Taka lista przydaje się w kryzysowych sytuacjach, kiedy na ogarnięcie posiłku mamy kilkanaście minut.
- Nie kupuj rzeczy znajdujących się przy kasach – to przemyślana strategia sklepowa, która wpływa na zwiększenie sprzedaży i… uzależnienie Cię od niektórych produktów.
- Nie kupuj produktów w opakowaniach XXL, jeśli nie potrzebujesz tak dużych ilości. Korzystając z dużych opakowań zjadamy nawet o 20% więcej kcal w porównaniu do opakowań „normalnych”.
- Nie kupuj żadnych produktów na zapas lub na wypadek, gdyby ktoś Cię odwiedził. Te produkty będą kusić Cię w chwilach, kiedy Twoja silna wola i motywacja będą na niskim poziomie.
- Jeśli w sytuacji awaryjnej potrzebujesz przekąski między posiłkami - wybierz taką, która ma wysoką zawartość białka lub niską zawartość węglowodanów prostych (np. jogurt skyr, serek wiejski, twarożki, orzechy włoskie, sałatki).
- Nie zabieraj na zakupy dzieci. Dokonywanie przemyślanych wyborów żywieniowych będzie wówczas zdecydowanie prostsze, a co za tym idzie - także skuteczne odchudzanie 🙂
JEDZENIE PRZY WSPÓLNYM STOLE
- Nakładaj tylko tyle jedzenia, ile rzeczywiście potrzebujesz. Decyzja o tym, ile zjemy w większości zapada podczas nakładania porcji na talerz, a nie w trakcie spożywania posiłku.
- Świadomie wybieraj ilość spożytych posiłków przy świątecznym stole – mając przed sobą dużo jedzenia Twoja percepcja może zmienić się z „ile już zjadłem/am?” na „czego jeszcze nie spróbowałem/am?”.
- Nie ulegaj namowom na dokładkę, jeśli jej nie potrzebujesz (sprawdź artykuł: Jak odmawiać jedzenia, kiedy nie mamy na nie ochoty?)
- Z obfitego stołu wybieraj te dania, które mają najwięcej warzyw – dzięki temu szybciej poczujesz sytość, a Twoje odchudzanie będzie skuteczniejsze 😉
- Siedząc przy obfitym stole, pij tylko wodę – dzięki temu unikniesz dodatkowych kalorii w postaci soków lub słodkich napojów.
- Przygotuj kilka własnych, dietetycznych potraw, którymi możesz poczęstować rodzinę. Nie narzucaj im swojego zdania, ale daj możliwość przekonania się, że zdrowe jedzenie wcale nie musi oznaczać wyrzeczeń i braku smaku.
- Nie mów na samym początku spotkania, że jesteś na jakiejś diecie. Tym sposobem tylko zwrócisz na siebie uwagę i zwiększysz ryzyko dogadywania ze strony innych osób. Po prostu rób swoje i jedz to, co uważasz za słuszne 🙂
- Skuteczne odchudzanie, to nie zbawianie świata na siłę – próby przekonania rodziny do zmiany diety przy wspólnym stole nie przyniosą raczej oczekiwanego skutku. Jeśli zależy Ci na zdrowiu najbliższych – porozmawiaj z nimi na osobności i w bardziej sprzyjających okolicznościach.
- Nie kupuj słodyczy jako prezent, jeśli wybierasz się na urodziny, imieniny lub inną okazję. Zwiększasz wówczas ryzyko, że smakołyk pojawi się na stole i trudniej będzie się mu oprzeć.
- Jeśli pijesz alkohol - unikaj słodkich syropów oraz dodatków zawierających cukier. 1 g czystego alkoholu dostarcza 7 kcal, więc sam w sobie jest już wystarczająco kaloryczny.
KONTROLA NAD PROCESEM JEDZENIA
- Nie jedz przed telewizorem, komputerem ani innym „rozpraszaczem” uwagi. Nie skupiając się w pełni na spożyciu posiłku, tracisz kontakt z żołądkiem i możesz przegapić uczucie sytości.
- Zrezygnuj z kupowania popcornu i innych przekąsek do kina, ponieważ w trakcie seansu stracisz kontrolę nad ich zjadaną ilością. Film bez kilkuset dodatkowych kilokalorii na pewno będzie tak samo dobry 😉
- Podobnie mecz bez piwa - ilość wypitych butelek nie wpłynie w żaden sposób na wynik rozgrywki, za to na Twoją sylwetkę już tak.
- Upewnij się, że Twój głód jest rzeczywiście głodem, a nie chwilową zachcianką. Jeśli potrzeba zjedzenia czegoś pojawia się bezpośrednio po posiłku - raczej nie jest możliwe, aby wynikało to z realnych, fizjologicznych potrzeb.
- Jeśli masz ochotę na wysokokaloryczną przekąskę, nie sięgaj po nią od razu. Znajdź jakieś zajęcie, które zajmie Twoją uwagę. Po upływie kilkunastu minut może się okazać, że ochota minęła, a Ty zaoszczędziłeś/aś trochę kilokalorii.
- Jeżeli często jesz pod wpływem stresu – zastanów się, co innego oprócz jedzenia mogłoby pomóc Ci zredukować powstałe napięcie. Skuteczne odchudzanie wymaga często dotarcia do przyczyn powstawania napięcia w naszym życiu.
- Myśl w ciągu dnia o rzeczach innych niż jedzenie. Im więcej będziesz myśleć o tym, czego nie powinnaś/nie powinieneś jeść, tym bardziej będziesz mieć na to ochotę.
- Nie wymagaj od siebie zbyt wiele – stawiając nierealne do osiągnięcia cele (a następnie ich nie osiągając), wprowadzasz się w negatywny stan emocjonalny, który sprzyja sięganiu po nieplanowane przekąski.
- Mając ochotę na coś wysokokalorycznego - zastanów się, czy na pewno będziesz mieć gdzie spożytkować tą energię. Jeśli posiłek jest nieadekwatny do Twojego zapotrzebowania, podejmij świadomą decyzję czy na pewno chcesz to zjeść.
- Jeśli masz problemy z utrzymaniem swojej masy ciała - zapisuj wszystkie spożyte pokarmy i napoje. Badania pokazują, że osoby, które kontrolują ilość spożytych kilokalorii, mają mniejsze wahania wagi ciała i większe szanse na utrzymanie efektów po odchudzaniu.
- Nie jedz mało przez cały dzień i nie objadaj się na noc. Jeśli cały dzień na siłę odmawiasz sobie jedzenia – wieczorem Twój organizm może "upomnieć się" o brakujące kilokalorie.
ZAMIANA PRODUKTÓW
- Wymień śmietanę na jogurt naturalny – tym sposobem oszczędzisz 130 kcal na 100 g produktu.
- Zamień soki i napoje na wodę mineralną – na każdej szklance oszczędzisz równowartość 4 łyżeczek cukru.
- Wymień cukier na ksylitol lub erytrytol. Desery przygotowane na ich bazie będą miały niższą kaloryczność oraz niższy indeks glikemiczny, co wpłynie pozytywnie na kontrolę apetytu i skuteczność odchudzania.
- Jeśli masz ochotę na słodycze – sięgnij po owoce. Średnia wartość kaloryczna słodkości to 400-500 kcal/100 g, średnia wartość owoców - 60 kcal/100 g.
- Zamiast kupowanych słodyczy – wykonuj je samodzielnie. Masz wówczas wpływ na ich skład i kaloryczność. Jeśli brakuje Ci pomysłów – sprawdź dział DESERY FIT.
- Zamień produkty z białej mąki na produkty pełnoziarniste. Wyższa zawartość błonnika wpłynie pozytywnie na kontrolę apetytu i dłuższe odczuwanie sytości.
- Zamień część mięsa na nasiona roślin strączkowych. Badania pokazują, że zwiększenie ich ilości w diecie wpływa pozytywnie na redukcję masy ciała.
- Zamień sól na zioła i korzystaj z ostrych przypraw, które lekko podkręcają metabolizm.
- Wybieraj awokado, hummus lub pasty kanapkowe z warzyw zamiast masła i margaryny. Warzywne zamienniki mają mniej kalorii i więcej wartości odżywczych.
- Zamień słodzone płatki śniadaniowe na płatki owsiane (lub inne płatki bez cukru) z dodatkiem owoców.
- Zamiast smażenia w panierce lub w głębokim tłuszczu wybierz pieczenie, duszenie w warzywach lub grillowanie. Kotlet drobiowy w panierce to ponad 640 kcal, grillowana pierś z kurczaka – 150 kcal.
MOTYWACJA I FORMUŁOWANIE CELU
- Wyznacz konkretny, długoterminowy cel. Stwierdzenie "chciałabym schudnąć, aby czuć się lepiej" nie definiuje precyzyjnego działania i jest trudne do zmierzenia. Skuteczne odchudzanie wymaga celu, który określi, jak konkretnie powinna wyglądać Twoja sylwetka oraz samopoczucie po przemianie.
- Zadaj sobie pytanie "Dlaczego w ogóle chcę dokonać zmiany?". Wypisz wszystkie wewnętrzne powody i powieś je w widocznym miejscu, aby zerkać na nie w trudnych chwilach.
- Określ czas, w którym chcesz osiągnąć efekt. Cele nieustalone w czasie dzieją się zwykle nigdy i nigdzie.
- Kontroluj proces zmiany poprzez mierzenie postępów, zarówno tych w obwodach ciała, jak i w powstrzymywaniu się przed zachciankami, którym do tej pory ulegaliśmy. Niekoniecznie warto jednak skupiać się tylko na wskaźniku wagi.
- Traktuj cel jako drogowskaz, lecz nie uzależniaj od niego swojej wartości lub pewności siebie. Jeśli nie uda Ci się w całości osiągnąć swoich założeń – wyciągnij z tego wnioski i mądrzejszy/a o nowe doświadczenia - wyznacz nowy cel. Więcej na ten temat: Dlaczego podejście 100% albo nic nie działa?
- Zaplanuj swój proces zmiany nawyków żywieniowych na okres co najmniej 12 tygodni. Skuteczne odchudzanie wymaga zaplanowania także celów krótkoterminowych na każdy tydzień.
- Miej aktywną postawę wobec problemów. Jeśli coś poszło nie po Twojej myśli – wyciągnij wnioski i wdrażaj nowe rozwiązania. Denerwowanie się, rozpamiętywanie i nadmierna koncentracja na rzeczach, na które nie mamy wpływu niestety nic nie zmienią.
- Skupiaj się na rozwiązaniach, a nie wymówkach. Jeśli coś krzyżuje Twój główny plan – znajdź plan B, który umożliwi Ci choć część zaplanowanego działania.
- Dołącz do grupy wsparcia lub znajdź osoby, z którymi możecie się wzajemnie motywować. Wspólnie łatwiej pokonywać słabości.
- Znajdź wśród swoich bliskich osoby, które wspomogą Cię w trudnych chwilach. Niestety nie każdy z naszego otoczenia będzie umiał (nawet mimo dobrych chęci) wesprzeć nas w procesie zmiany.
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
- Wprowadź codziennie drobną aktywność fizyczną – 15 minut spaceru jest zawsze lepsze niż 0 minut, bo w miesiącu daje nam to aż 450 minut dodatkowego ruchu. Właśnie na takich drobnych zmianach opiera się skuteczne odchudzanie 😉
- Planuj aktywność fizyczną z kilkudniowym wyprzedzeniem. Z niezaplanowanego treningu łatwiej się wywinąć.
- Jeśli zaczynasz ćwiczyć – zacznij od 2-3 treningów tygodniowo. Zbyt duża liczba od samego początku, może wpłynąć na nieprzestrzeganie planu i szybsze zniechęcenie.
- Miej zawsze spakowaną torbę treningową, aby być gotowym na aktywność niezależnie od pory dnia 🙂
- Nie podążaj za trendami – wybierz taką aktywność, która sprawia Ci przyjemność, a nie tą, która jest akurat modna.
- Jeśli nie masz motywacji do samodzielnego treningu – uczęszczaj na zajęcia grupowe. Motywacja podczas wspólnego treningu jest zdecydowanie większa.
- Nie zaczynaj od bardzo ambitnych aktywności. Jeśli po raz pierwszy wychodzisz biegać, biegnij spokojnie i powoli. Zbyt szybkie tempo może prowadzić do zniechęcenia.
- Zaczynając trening siłowy – zacznij od bardzo małych obciążeń. Lepiej podnieść mniej, ale dokładniej kontrolując ruch, niż dużo i byle jak 🙂
- Nie zapominaj o rozciąganiu po treningu – zrelaksowane mięśnie regenerują się szybciej i są mniej narażone na kontuzje.
- Wszystko, co robisz, rób dla siebie, a nie przeciwko sobie. Karząc się dietą lub aktywnością fizyczną, nigdy nie odnajdziesz radości w zdrowym stylu życia, a Twoje odchudzanie nie będzie skuteczne.
SKUTECZNE ODCHUDZANIE - PODSUMOWANIE
Aby odchudzanie było skuteczne musi być przede wszystkim dopasowane do Ciebie i Twojej sytuacji życiowej. Do wymarzonych rezultatów doprowadzą Cię małe kroki, a nie zrywy motywacji w postaci 5 treningów w tygodniu i "czystej michy" 😉 Jeśli potrzebujesz wsparcia w procesie planowania zmiany i budowania zdrowych nawyków, to koniecznie zerknij na Workbook! Stworzyłam to narzędzie specjalnie dla osób, które chcą zmienić swoje nawyki i dopasować dietę do siebie. Praca z Workbookiem pomoże Ci:
- zaplanować proces zmiany
- zdefiniować, które nawyki Ci nie służą i jak je zmienić
- zmienić swój sposób myślenia o sobie i diecie
- stworzyć plan minimum diety, co pozwoli Ci utrzymać postanowienia w momencie słabości
Bardzo wartościowy wpis, dziękuję Ci za niego!